ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ДЕМОГРАФИК ЖАРАЁНЛАРИНИ ТАДҚИҚ ҚИЛИШДА КАРТОГРАФИК МЕТОДЛАР
Keywords:
картография, ГАТ технологиялари, минтақавий таҳлил, картографик маҳсулот, демография, аҳоли, картографик манбаа, планAbstract
Карталарни тузишнинг замонавий методлари бу-геоахборот тизим ва технологиялари (ГАТ)нинг ривожланиши билан боғлиқ. Аҳоли картографияси соҳасида қўлланилишида ГАТ бир қанча енгилликларга эришиш имкониятини бериши назарий асосланган. Ушбу мақолада, ГАТ технологияларида асосида демографик жараёнларини тадқиқ қилиш ва унда картографик методларнинг ўрни ҳақида бўлиб, демографик серияли карталар мазмунини бойитиш ҳамда ГАТ технологияларидан фойдаланиб аҳоли карталарини яратиш технологиясини ишлаб чиқишга қаратилади. Картография ва геоинформатика соҳасини ривожланишида илмий амалий тадқиқотлар асосида янги тушунчалар ва янги турдаги карталар кириб келиши ҳамда сифатида рақамли, электрон ва анимацион карталарни тузиш имкониятини туғдирмоқда.
References
1. Abduraxmonov S.N., Inamov A.N. “Mintaqaviy demografik jarayonlarni kartografik usullar bilan vizuallashtirishda innovatsion texnikani qo'llash va ularni integratsiyalash” // Monografiya Toshkent., 2018. 107 b.
2. Abduraxmonov S.N., Inamov A.N. Davlat geodeziya punktlarini raqamlashtirish va ob'ektlarni ushbu punktlar bilan bog'lash // O'zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo'mitasining Axborotnomasi. 2-son - Toshkent., 2013. - 14 b.
3. Abduraxmonov S. Geoinformatik tizimlar va texnologiyalar (GAT) va Integratsiyalashgan demografik jarayonda GPS aksessuarlaridan foydalanish to'g'risidagi ma'lumotlar // Xalqaro ko'p tarmoqli tadqiqotlar va nashrlar jurnali (IJMRAP) ISSN (Onlayn): 2581-6187. Hindiston, 2019. (ISI ta'sir koeffitsienti-0.618).
4. Berlyant A.M. Kartografiya. Universitetlar uchun darslik. Moskva: Aspect Press, 2002. 162 p.
5. Berlyant A.M. Geoinformatsion xaritalash. Moskva:Astraea, 1997.198 p.
6. Ijtimoiy va iqtisodiy rivojlanish ko'rsatkichlari. Qoraqalpog'iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri. Toshkent: 2000. 8 b.
7. Qayumov. A.A., Yoqubov U.Sh., Rayimjonov Z.H. Aholi geografiyasi va demografiyasi asoslari. Toshkent: 2018. S. 26–94.
8. Mirzaliev T., Musaev I., Safarov E.Yu. Ijtimoiy-iqtisodiy kartografiya. Toshkent: Yangi asr avlodi, 2009. 165 b. (o'zbek tilida).
9. Musaev I., Muxtarov O., Ergashov M. Geoinformatsion tizimlar va texnologiyalar. Toshkent: TIIAME, 2015. 59 b.
10. Oymatov R.K. Kartografik dizayn. Toshkent: TIIAME, 2017. 220 b.
11. Sabitova N.I. O'zbekiston milliy atlasidagi relef plastmassa usuliga asoslangan tematik xaritalar. O'zbekiston milliy atlasini yaratishning ilmiy-uslubiy asoslari. Toshkent: TIIAME, 2009. S. 38–40.
12. Safarov E.Y., Prenov Sh.M., Allanazarov O.R., Sayidov A.K., Raxmonov D.N. Kartografiya va geovizuallashtirish. Toshkent: TIIAME, 2015. 123 b.
13. Tojieva.Z. O'zbekiston aholisi: o'sish va ko'chish. Monografiya. - T :. Ilmiy texnologiya, 2010.- 113s.
14. Zeiler M. Bizning dunyomizni modellashtirish (geodat bazasini loyihalash bo'yicha ESRI ko'rsatmalari). - M.: Moskva davlat universiteti, 2001 .- 255 p.
15. Абдурахмонов С.Н., Инамов А.Н. Геомаълумотлар базасида объектларини шакллантириш усулларини такомиллаштириш//Агро-Илм.–Тошкент., 2017. 5(49) – сон. - Б. 76-77.
16. Абдурахмонов С.Н. Демографик жараёнларнинг шаклланиши ва унинг қишлоқ хўжалигига таъсирини ГАТ технологиялари ёрдамида карталаштириш//Инновацион технологиялар – Қарши., 2016. №3(23) - Б. 37-42.
17. Абдурахмонов С.Н., Дадабаева А., Эркулов Г. Разработка данных по созданию карт демографических процессов в системе географической информационной технологии // XXI Международная научно-практической конференции Advances in Science and Technology. – Москва., 2019. - С. 50-52.
18. Сафаров Э.Ю., Алланазаров О.H., Абдурахмонов С.Н. Электрон карталарни янгилашнинг умумий методикаси ва технологияси “Геоахборот тизими (ГАТ) технологияси сохасини ривожлантиришнинг долзарб муаммолари ва ечимлари” // DSinGIS Халқоро илмий-амалий конференция. – Самарқанд 22-23 октябрь. 2019. Б.61-64.
19. Abdurakhmonov S., Allanazarov O., Mukhtorov U., Mirjalalov N., Abdurakhmonov Z. Integration and Visualization of Information into the Database when Compiling Electronic Digital Demographic Maps // International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering, 2278-3075. India, 2019. Pp. 430-435.
20. Sarvar Abdurakhmonov, Ilhom Abdurahmanov, Dilrabo Murodova, Anvar Pardaboyev, Nuriddin Mirjalolov, Abdulla Djurayev. Development of demographic mapping method based on gis technologies. GIS in centeral asia conference – GISCA 2020. “Applied Geoinformatics for Sustainable Development”. June 1-2, 2020, Tashkent, Uzbekistan.