BOTULIZM: SABABLARI, KLINIK BELGILARI VA DAVOLASH USULLARI
Keywords:
Botulizm, botulinum toksini, oziq-ovqat botulizmi, yara botulizmi, neyrotoksin, toksikologik kasalliklarAbstract
Botulizm kamdan-kam uchraydigan, lekin hayot uchun xavfli kasallik bo‘lib, botulinum neyrotoksini sabab bo‘ladi. Ushbu toksin ta'siri kranial asab falajlari bilan boshlanib, tananing bo‘shashuvchi falaji, zaiflik va nafas olish yetishmovchiligiga olib keladi. Kasallik oziq-ovqat orqali zaharlanish, yara bakterial kolonizatsiyasi, ichak kolonizatsiyasi yoki neyrotoksinning yuqori konsentratsiyali in'ektsiyalari tufayli yuzaga keladi. Botulizmni tashxislash va davolash vaqtida antitoksin qo‘llanilishi, intubatsiya va mexanik ventilyatsiya kabi qo‘llab-quvvatlovchi yordam zarurdir. Ushbu maqolada botulizmning asosiy klinik belgilari, tashxislash usullari, davolash yo‘llari va epidemiologik xavf omillari bayon etilgan. Shuningdek, ushbu kasallikning jamoat salomatligi va sog‘liqni saqlash tizimiga ta'siri haqida ma'lumot taqdim etiladi.
References
1. Sobel, J. (2005). Botulism. Clinical Infectious Diseases, 41(8), 1167-1173.
2. Shapiro, R. L., Hatheway, C., & Swerdlow, D. L. (1998). Botulism in the United States: a clinical and epidemiologic review. Annals of Internal Medicine, 129(3), 221-228.
3. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2021). Botulism: For Healthcare Professionals.
4. Arnon, S. S., Schechter, R., Inglesby, T. V., et al. (2001). Botulinum Toxin as a Biological Weapon: Medical and Public Health Management. JAMA, 285(8), 1059-1070.
5. World Health Organization (WHO). (2019). Botulism.