IJROCHILIK NAZARIYASI VA MUSIQIY TA’LIM PEDAGOGIKASIDA MUSIQIY ASARLARNI TAQQOSLASH INTERPRETATSIYASI
Keywords:
musiqa asarlarining ijrochilik talqinlarini qiyosiy tahlil qilish; talqinlarni qiyosiy o‘rganishning nazariy-metodologik tamoyillari; tadqiqot tahlillari va ijrolarni qiyoslashning ishonchlilik mezonlari -Abstract
Maqolada bir musiqiy asarning turli ijrochilar tomonidan talqin etilishini qiyoslash ijrochilik musiqashunosligida va musiqiy ta’lim pedagogikasi amaliyotida muhim metodologik ahamiyatga ega bo‘lgan o‘ziga xos tadqiqot yo‘nalishi sifatida tahlil qilinadi. Falsafiy "munosabat" kategoriyasiga asoslangan holda, tadqiqotchilarning alohida asarlarning ijro talqinlarini tahliliy qiyoslashi, shuningdek, jahon ijrochilik san’atidagi yaxlit tarixiy-madaniy hodisalarni solishtirishi, evolyutsion jarayonlarning uslubiy va badiiy-g‘oyaviy shartlanganligini ochib berishi ijrochilik musiqashunosligining nazariy-metodologik zaxirasini boyitadi hamda uning "interpretologiya" kabi sohasi rivojiga hissa qo‘shadi.
Ijrochilik san’ati hodisalariga qiyosiy yondashuv uzoq tarixga ega. Maqolada asosiy e’tibor fortepiano san’atining nazariyotchilari D. A. Rabinovich, G. M. Kogan, A. D. Alekseyev va boshqa tadqiqotchilar asarlarida "qiyosiy interpretologiya"ning rivojlanishiga qaratilgan. Bu yo‘nalish XX-XXI asrlarda ma’lum bir taraqqiyot yo‘lini bosib o‘tganligi ko‘rsatiladi. Talqinlarni qiyosiy tahlil qilish uslubiyatining asosiy tarkibiy qismlari sifatida ilmiy yondashuvning yetakchi tamoyillari, mualliflarning konseptual g‘oyalari hamda ularning bayon uslubidagi texnologik xususiyatlar tahlil etiladi.
References
1. Алексеев А. Д. История фортепианного искусства: учебник в 3-х ч. Ч. 1 и 2. 2-е изд., доп. М.: Музыка, 1988. 415 с.; Ч. 3. М.: Музыка, 1982. 286 с.
2. Алексеев А. Д. Интерпретация музыкальных произведений (на основе анализа искусства выдающихся пианистов ХХ века). Учебное пособие. М.: Изд-во ГМПИ им. Гнесиных, 1984. 92 с.
3. Алексеев А. Д. Творчество музыканта-исполнителя (На материале интерпретаций выдающихся пианистов прошлого и современности). М.: Музыка,1991. 104 с.
4. Смирнова М. В. Сопоставляя интерпретации. Размышления педагога-пианиста над страницами классической музыки. СПб.: Сударыня, 2003. 228 с.