MADANIYAT – MILLATNING YUZI: MILLIY QADRIYATLARIMIZNING JAMIYAT TARAQQIYOTIDAGI O’RNI

Authors

  • Baymuratova Aziza Charievna Samarqand Davlat tibbiyot universiteti, Diplomdan keyingi ta’lim fakulteti, Tibbiy radiologiya kafedrasi, Klinik radiologiya yo’nalishi 1-bosqich tayanch doktoranti. Author

Keywords:

Madaniyat, milliy qadriyatlar, jamiyat taraqqiyoti, urf-odatlar, anʼanalar, maʼnaviy meros, globalizatsiya, milliylik, maʼnaviyat, madaniy meros.

Abstract

Milliy qadriyatlar millatning maʼnaviy merosi boʻlib, ular jamiyatni birlashtirish va axloqiy barqarorlikni taʼminlashda muhim ahamiyatga ega. Usul sifatida tahlil va qiyosiy yondashuv qoʻllanilib, milliy madaniyatning zamonaviy dunyodagi roli oʻrganiladi. Milliy qadriyatlarni asrash, ularni yosh avlodga yetkazish va globalizatsiya taʼsiri tahlil qilinadi. Natijalar shundan iboratki, madaniyat jamiyatning ruhiy-axloqiy asosi boʻlib, uning taraqqiyotini belgilaydi. Milliy anʼanalar va urf-odatlarni saqlash jamiyat barqarorligini taʼminlaydi va uning kelajagiga taʼsir qiladi. Xulosa qilib aytganda, madaniyat millatning yuzi boʻlib, uni asrash va rivojlantirish har bir insonning burchidir. Milliy qadriyatlarni globallashuv sharoitida saqlab qolish uchun taʼlim va tarbiya jarayonlarida ularga alohida eʼtibor qaratilishi zarur.

References

1. Forobiy, A.N. (1993). Fozil shaxar aholisining qarashlari haqida. Toshkent: Fan nashriyoti.

2. Beruniy, A. (2001). Qadimiy xalqlar madaniyati va ilm-fani. Toshkent: Sharq nashriyoti.

3. Imom Buxoriy. (1998). Al-Jomeʼ as-Sahih (Sahih Buxoriy). Toshkent: Hilol nashriyoti.

4. Qodiriy, A. (2017). Oʻtkan kunlar. Toshkent: Maʼnaviyat nashriyoti.

5. Fitrat, A. (2000). Millat tarixi va madaniyati. Toshkent: Fan va Texnologiya nashriyoti.

6. Toshpoʻlatov, I. (2015). Globalizatsiya va milliylik: muammo va imkoniyatlar. Toshkent: Sharq nashriyoti.

7. Hasanov, B. (2012). Oʻzbek milliy qadriyatlari tarixi. Toshkent: Fan nashriyoti.

8. Abdullayeva, M. (2018). Milliy madaniyat va maʼnaviyat: oʻzaro bogʻliqlik. Samarqand: SamDU nashriyoti.

9. Hasanov, J. (2023). "Milliy qadriyatlarni asrash – jamiyat rivojining garovi". Xalq soʻzi, №12, 3-bet.

10. Raxmonov, U. (2022). "Globalizatsiya va milliy qadriyatlar: imkon va tahdidlar". Yangi Oʻzbekiston gazetasi, №45, 5-bet.

11. Karimov, A. (2021). "Milliy anʼanalarni yoshlarga yetkazishda taʼlimning oʻrni". Maʼrifat, №8, 2-bet.

12. Saidov, H. (2019). "Tarixiy meros va uni saqlab qolish masalalari". Ilm va hayot jurnali, 3(6), 102-109.

13. Ismoilov, Sh. (2020). "Oʻzbek madaniyati va maʼnaviy qadriyatlarning jahon sivilizatsiyasida tutgan oʻrni". Oʻzbekiston madaniyati jurnali, 5(4), 78-85.

14. Jumanov, F. (2017). "Madaniy hodisalarning jamiyat rivojidagi ahamiyati". Tafakkur jurnali, 6(2), 60-72.

15. Norqulov, D. (2020). Oʻzbek milliy qadriyatlarining maʼnaviy ahamiyati: sotsiologik tahlil. (PhD dissertatsiya). Toshkent Davlat Milliy Universiteti.

16. Kamilova, Z. (2018). Milliy madaniyat va maʼnaviyat: ijtimoiy-falsafiy tahlil. (PhD dissertatsiya). Samarqand Davlat Universiteti.

17. Rahimov, B. (2016). Globalizatsiya va milliy oʻzlikni saqlash masalasi. (DSc dissertatsiya). Falsafa va huquq instituti.

18. Oʻzbekiston Milliy Teleradiokompaniyasi (2023). "Madaniyat va milliy qadriyatlar: bugun va kelajak". Oʻzbekiston 24 telekanali, 15-fevral.

19. Radio Oʻzbekiston (2023). "Yoshlar va milliy anʼanalar". 10-mart, maxsus eshittirish.

20. BBC Uzbek (2023). "Globalizatsiya va milliylik: XXI asrda milliy madaniyat qanday saqlanadi?" BBC oʻzbek xizmati.

21. Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi. (2023). "Milliy madaniyatni asrash va rivojlantirish dasturi". Resurs: www.madaniyat.uz

22. Wikipedia. (2023). "Milliy qadriyatlar". Resurs: https://uz.wikipedia.org/wiki/Milliy_qadriyatlar

23. YUNESKO. (2022). "Milliy madaniyatni asrab-avaylashda xalqaro tajriba". Jahon madaniyati forumi materiallari.

24. Jahon iqtisodiy forumi. (2022). "Globalizatsiya va milliylik: madaniy hamkorlik va rivojlanish". Resurs: www.weforum.org

25. Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. (2023). "Madaniyat va milliy merosni himoya qilish toʻgʻrisidagi qonun".

26. Huntington, S. (1996). The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order. New York: Simon & Schuster.

27. Appadurai, A. (2001). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization. University of Minnesota Press.

28. Geertz, C. (1973). The Interpretation of Cultures. Basic Books.

29. Smith, A.D. (1991). National Identity. University of Nevada Press.

30. Castells, M. (1996). The Rise of the Network Society. Blackwell Publishers.

Downloads

Published

2025-05-26