ORTTIRILGAN YURAK NUQSONLARI BILAN KASALLAHGAN BEMORLARDA YURAK KLAPAN VA TESHIKLARIDA KUZATILADIGAN O‘ZGARISHLAR
Keywords:
Yurak nuqsonlar, orttirilgan yurak kasalliklari , klapan patalogiyasi, revmatik yurak kasalligi, bakterial endokardit, operativ davolash, yurak-qon tomir tizimi, yurak yetishmovchiligi, yurak patologiyasi, gemodinamik o‘zgarishlar, surunkali yurak kasalliklari, protez klapanlar.Abstract
Yurak orttirilgan nuqsonlari – yurak klapanlari, qorincha yoki bo‘lmacha devorlarining patologik o‘zgarishlari natijasida yuzaga keladigan kasalliklar guruhidir. Ushbu maqolada yurak orttirilgan nuqsonlarining asosiy sabablari, rivojlanish mexanizmlari, klinik belgilari, tashxis usullari hamda zamonaviy davolash usullari muhokama qilinadi. Orttirilgan yurak nuqsoni yurak qopqoqlarining surunkali yurak kasalliklari yoki shu a’zoning shikastlanishi natijasida yuzaga keladigan morfologik o‘zgarishidir. Ma’lumki, yurak to‘rtta kameradan: mitral klapan joylashgan chap qorincha va chap bo‘lmacha, hamda trikuspidal klapan joylashgan o‘ng bo‘lmacha va o‘ng qorinchadan iborat.
References
1. Tibbiyot darsliklari va qo‘llanmalar:
Akilov Sh.A., “Klinik kardiologiya”, Toshkent, 2018
O‘rinboyev A.X., “Ichki kasalliklar propedevtikasi”, Toshkent, 2016
2. Ilmiy maqolalar va tadqiqotlar:
American Heart Association (AHA) va World Health Organization (WHO) ma’lumotlari
Yurak-qon tomir kasalliklari bo‘yicha Scopus va PubMed bazalarida chop etilgan maqolalar
3. Elektron resurslar:
https://www.who.int/ (Butunjahon sog‘liqni saqlash tashkiloti)
www.heart.org (Amerika yurak assotsiatsiyasi)
https://www.milliytibbiyot.uz/uz (o‘zbekcha tibbiy platforma)
4. Braunwald E., “Braunwald’s Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine”, 11th Edition, Elsevier, 2018.
5. Kaspar D.L., Fauci A.S., Hauser S.L. va boshq., “Harrison’s Principles of Internal Medicine”, 20th Edition, McGraw-Hill Education, 2018.
6. Chazov E.I., “Klinicheskaya kardiologiya”, Moskva, 2015.
7. Podvornyy N.V., “Arterialnaya gipertenziya: klinika, diagnostika i lechenie”, Moskva, 2019.
8. World Health Organization (WHO), “Global Report on Hypertension”, 2023.
9. American Heart Association (AHA), “Hypertension Guidelines and Management”, Circulation Journal, 2022.
10. European Society of Cardiology (ESC), “2021 ESC Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice”, European Heart Journal, 2021.
11. Yusuf S., Reddy S., Ounpuu S., Anand S., “Global Burden of Cardiovascular Diseases: Epidemiology and Prevention”, Circulation Journal, 2020.
12. SPRINT Research Group, “A Randomized Trial of Intensive vs. Standard Blood-Pressure Control”, The New England Journal of Medicine, 2015.
13. Libby P., Ridker P.M., Hansson G.K., “Inflammation in Atherosclerosis: From Pathophysiology to Practice”, Journal of the American College of Cardiology, 2018.